ترجمۀ گزینش‎گرانۀ شعر: شروط و دربایست‎ها

نویسندگان

مجید فتاحی پور

استادیار و هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند صالح طباطبایی

کارشناس زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

ترجمۀ منظومه‏های بلند گاهی چنان دشوار می‏نماید که برخی از مترجمان را بر آن می‏دارد که تنها به برگردان ابیاتی گزینشی از آن‏ها بسنده ‏کنند. در این ترجمه‏های «گزینش‏گرانه»، باید شروطی رعایت شوند که تخلف از آن‏ها ممکن است موجب شود که ترجمه، حتی با وجود دقت در برگردان کلمات شعر اصلی، از جان‎مایه و غرض اصلی‏ شعر دور افتد و، در بدترین حالت، برگردان محرّفی از آن باشد. مقالۀ حاضر بر آن است تا ضمن بررسی نقادانۀ نمونه‏ای از ترجمۀ فارسی بندهایی از منظومۀ بلند به یادبود ای. اچ. اچ. سرودۀ الفرد لرد تنیسون، شروط لازم ترجمۀ گزینش‏گرانۀ شعر را برشمارد، که عبارت‎اند از حفظ زمینه‎های «زبانی» و «زمانی» شعر اصلی. عدم توجه به این دربایست‏ها در ترجمۀ مورد نظر موجب شده است که جان‎مایه و غرض شعر یکسره متفاوت با آن‏چه هست به نظر آید، آن‏چنان‏که تعلیقات مترجم نیز به جبران این مشکل کم‏ترین کمکی نکرده است. در پایان، ترجمۀ فارسی دیگری از همین بندهای شعر ذکر می‏شود که در آن، دربایست‎های دیگری که، در کنار شروط مذکور، بر روی هم، «شرط کافی» برای امکان ترجمۀ گزینش‎گرانۀ شعر شمرده می‎شوند، رعایت شده است؛ می‎توان گفت که این ترجمۀ منظوم، علاوه بر جان‎مایه و غرض شعر، جنبه‏های صوری و زیبایی‏شناختی شعر را نیز، تا اندازه‏ای، منتقل کرده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازی نشانه‌ها و ترجمۀ شعر

در این مقاله، از‏منظری نشانه‌شناختی و برمبنای‏ مکتب پسا‏ساخت‏گرایی به ترجمۀ شعر نگریسته‏ایم. توجه به بازی و سیلان نشانه‌ها در فضای باز گفتمانِ شعر، روابط بینا‏نشانه‌ای و بینا‏متنی و وجود رمزگان‌های فرهنگی درون متن شعر، رابطۀ ترجمه و سپهر‏نشانه‌ای از مباحث مورد توجه ما در این مقاله است. ترجمۀ شعر همواره عرصه‌ای بحث‏برانگیز و قابل تأمل بوده و یکی از مسائلی که این کار را دشوار می‌کند، بازی نشانه‌ها...

متن کامل

دکتر محمدتقی غیاثی و ترجمۀ شعر فرانسه

دکتر محمدتقی غیاثی در زمینه­‌های گوناگون زبان و ادبیات فرانسه تحقیق و فعالیت کرده و ترجمه­‌های متعددی از زبان فرانسه به فارسی به­ ویژه در زمینۀ ترجمۀ آثار منثور فرانسوی ارائه داده است. از میان آثار ترجمه شدۀ وی دو کتاب به ترجمۀ شعر فرانسه اختصاص دارد. ابتدا در زمستان 1357 ترجمۀ محمدتقی غیاثی از چهل و چهار قطعه شعر پل الوار با عنوان ای آزادی منتشر شد و سپس در سال 1385 شعر فرانسه در سدۀ بیستم از ...

متن کامل

ترجمۀ شعر «احمد شاملو» در جهان عرب

این پژوهش، شعر «احمد شاملو» را در جهان عرب بررسی می‌کند و می‌کوشد بارزترین موضوع‌هایی را که شاعر بدان‌ها پرداخته همراه با ویژگی‌های هنری و شاعرانة آنها توصیف کند. افزون بر این تلاش می‌کند به عللی بپردازد که منجر به گزینش متون شعری «شاملو» از سوی مترجمان عرب شده‌است. از دیگر محورهای بررسی‌شده در این پژوهش می‌توان به بررسی شکل‌های متنوع چاپ مجموعه‌های شعری «شاملو» اشاره کرد. همچنین به بررسی شعر ...

متن کامل

بازی نشانه ها و ترجمۀ شعر

در این مقاله، از‏منظری نشانه شناختی و برمبنای‏ مکتب پسا‏ساخت‏گرایی به ترجمۀ شعر نگریسته‏ایم. توجه به بازی و سیلان نشانه ها در فضای باز گفتمانِ شعر، روابط بینا‏نشانه ای و بینا‏متنی و وجود رمزگان های فرهنگی درون متن شعر، رابطۀ ترجمه و سپهر‏نشانه ای از مباحث مورد توجه ما در این مقاله است. ترجمۀ شعر همواره عرصه ای بحث‏برانگیز و قابل تأمل بوده و یکی از مسائلی که این کار را دشوار می کند، بازی نشانه ها...

متن کامل

نقد و بررسی ترجمۀ شعر عرفانی با رویکرد نظریة لفور (بررسی موردی ترجمۀ محمد الفراتی از غزلیات حافظ)

محمد الفراتی (1880ـ1978م.)، مترجم و شاعر سوری، گزیده‌ای از غزل‌های حافظ را به زبان شعر ترجمه کرده‌است. وی با وجود آشنایی با زبان فارسی، گاهی در فهم، دریافت و انتقال مفاهیم بلند عرفانی خواجة شیراز موفق نبوده‌است. این جستار سعی دارد بر اساس نظریۀ لفور به بررسی و ارزیابی دریافت معنایی محمد الفراتی از اصطلاحات، واژگان و تعابیر عرفانی موجود در غزلیات حافظ بپردازد که در پی آن برای مخاطب روشن می‌گردد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه پژوهش های ادبی و بلاغی

جلد ۳، شماره شماره ۴ (پیاپی ۱۲)، صفحات ۵۲-۶۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023